Je lichaam als BFF – waarom luisteren naar je lichaam écht slim is

Van lichte irritatie tot stoom uit je oren. Een zenuwachtige kriebel tot kotsmisselijk van angst. Ergens tussen de 1 en 10 op deze onrust-schaal zitten we allemaal weleens. We wijten het aan onze onbevredigende baan; die belachelijke baas; onze kinderen die heus lief zijn, maar echt nooit luisteren – wat trouwens de schuld is van onze partner die er echt een te softe opvoedvisie op nahoudt; de vriendin die ons heeft laten zitten; het feit dat we slecht hebben geslapen; het te kleine huis in de te drukke stad met teveel lawaai en ga zo maar door.. Maar klopt dat eigenlijk wel?

Je droomt er misschien van om je stressvolle leven vaarwel te zeggen, te stoppen met werken en te verhuizen naar een hutje op de hei. Als het kan, why not, lekker doen! Vergeet echter niet om het ook even iets dichter bij huis te zoeken. Ben je op zoek naar échte rust? Jouw lichaam wijst je de weg! Durf jij je te laten leiden door je lijf? Dan zit je er straks echt ontspannen bij. En ook goed nieuws voor de thuisblijvers natuurlijk: die fijne plek, die zit gewoon in jezelf!

Gezonde stress
Stress is in de eerste plaats een reactie van je lichaam op mogelijk gevaar. Dankzij een verhoogde hartslag, spierspanning en hormonen, krijg je een ‘boost’ overlevingsenergie en sta je binnen no-time in de startblokken. Om te vechten of te vluchten. Of, als dat duidelijk geen zin heeft, om ervoor te zorgen dat anderen je zullen helpen/ niet zullen aanvallen. Slaagt deze actie en kom je ongeschonden uit de strijd, dan voel je opluchting of overwinning. Je bent de overlevingsenergie kwijt en voelt je sterker dan ooit. Stress op deze manier is gezond en draagt bij aan je zelfvertrouwen en weerbaarheid.

Als stress omslaat
Lukt het niet om de bedreiging succesvol te doorstaan, of houdt de situatie te lang aan, dan verandert het verhaal. Stress slaat om in angst of woede: je krijgt vervelende gedachten over jezelf of de wereld om je heen. Tegelijkertijd wil je lichaam nog steeds af van de extra energie. Je gaat beven of trillen, of krijgt het gevoel dat je moet huilen. Laat je deze lichamelijke reactie toe, dan wordt het evenwicht alsnog hersteld.

MAAR: emoties als angst en woede vinden we over het algemeen nogal ingewikkeld. En dat iemand aan je zou kunnen zien dat je boos of bang bent, nee alstjeblieft! Al heel jong leren we dat we onszelf moeten beheersen. In plaats van te luisteren naar ons wijze lichaam, vertrouwen we op onze nieuwe beste vriend: ons brein. En dat is in dit geval niet persé de allerbeste raadgever.

Wat stress met je doet
Als stress, angst en woede er niet uit mogen, zetten ze zich vast. De spanning stapelt zich op en je komt in een soort overlevingsstand. Je wordt steeds gevoeliger voor prikkels en gaat steeds meer dingen als bedreigend ervaren. Omdat dit gevoel echt niet chill is, ga je op zoek naar oplossingen en afleiding buiten jezelf. Je gaat harder werken, nog aardiger doen, op zoek naar nog meer spanning, dingen vermijden, je wordt boos op anderen enzovoorts (Meer over deze overlevingsstrategieën lees je in deze blogpost).

Naar de signalen van je lichaam – zoals pijn in je nek, hoofd, schouders, onderrug of buik – luister je niet of nauwelijks. “Pilletje erin en door, dan gaat het vanzelf wel weer over”, is de gedachte. Maar dat klopt helaas niet (meer), met alle gevolgen van dien. Een burn-out ligt op de loer en afhankelijk van je gevoeligheid en aanleg, krijgen chronische ziekten een kans.

Stresskip of koele kikker, waarin zit ‘m het verschil?
Hoe stress zich ontwikkelt en wat dit met je doet, is heel persoonlijk en hangt onder meer af van:
* de gevoeligheid die je meekrijgt van je ouders (bijvoorbeeld via de genen en stress van je moeder tijdens de zwangerschap);
* de mate waarin je “veilig gehecht” bent (hierover een andere keer meer);
* wat je meemaakt;
* hoe je daarmee omgaat (welke overlevingsstrategieën je gebruikt);
* hoe anderen met jou omgaan;
Veel wordt al “vastgelegd” in je jeugd, maar goed nieuws: het is nooit te laat om het ook weer los te maken!

OK, loslaten dus, maar hoe dan?
Compleet losgaan tegen je baas, of je ziek melden voor de presentatie waar je zo tegenop ziet? Je emoties hun gang laten gaan, voelt misschien even bevrijdend, maar lost de boel niet duurzaam op. De woede en angst die je voelt, gaan namelijk vaak nauwelijks over situaties in het hier en nu. En de bijbehorende negatieve gedachten houden écht loslaten juist alleen maar tegen.

Wat dan wel? Terug naar de basis: word weer vrienden met je lichaam. Makkelijker gezegd dan gedaan? Dat valt mee! De oefeningen hieronder helpen je op weg. Ze zijn supersimpel en – bij regelmatige en aandachtige uitvoering – heel effectief. Door aandacht voor je lichaam, ontstaat ruimte en komt je lichaam weer in balans.

Heb je kinderen, dan is het leuk en heel zinvol om de oefeningen samen te doen. Van goed kunnen luisteren naar hun lichaam, hebben ze een leven lang plezier. Denk jij dat je eigenlijk nooit echt iets voelt en ervaar je dus ook geen stress? Ook (juist!) dan zijn deze oefeningen een aanrader. Aan je lichaam heb je echt een ‘best friend forever’ (of nouja, for life), niet naar hem/haar luisteren is gewoon zonde!

Suc6 en veel plezier! 🙂

Heb je naar aanleiding van dit artikel of onderstaande oefeningen vragen of opmerkingen? Wil graag intensiever aan de slag, of heb je behoefte aan begeleiding? Ik help je graag verder! Stuur me een berichtje. Ik neem zo spoedig mogelijk contact met je op!

OEFENINGEN

Zwerven door je lichaam
Ga rustig zitten of liggen. Laat je aandacht ontspannen door alle delen van je lichaam gaan. Het maakt niet uit waar je begint en waar je vervolgens naartoe gaat. Merk gewoon op welke delen je duidelijk kunt voelen en welke minder. Er is geen goed of fout. In welke mate ervaar je dat jouw lichaam er is?

Misschien voel je in bepaalde delen van je lichaam helemaal niets en zijn de delen die je wel voelt gespannen of pijnlijk. Misschien voel je jeuk of kramp. Ga dan eens met je aandacht naar deze sensaties. Merk ze op, zonder er iets aan te willen veranderen. Verandert er vanzelf iets, volg die verandering dan.

Ga tenslotte met je aandacht naar de gewaarwordingen op je huid: kun je je lichaam voelen als geheel?

Een hele dag opletten
Spreek met je jezelf of met elkaar af om op een bepaalde dag zoveel mogelijk te voelen wat er in je lichaam gebeurt. Bespreek aan het eind van de dag je ervaringen, schrijf ze op of maak een tekening.

Op spannende momenten opletten
Spannende situatie in het vooruitzicht? Voel eens wat dat doet met je lichaam. Adem rustig door en laat het gewoon gebeuren. Doe als je dat wilt de volgende adem-oefening en merk op wat er gebeurt.

Adem!
“Haal maar eens diep adem” heb je vast wel eens iemand horen zeggen. De volgorde is bijna altijd “adem in – adem uit”. Door te beginnen met INademen, ligt de naduk op het HALEN van adem.
Begin nu voor de verandering eens met UITademen. Door je mond, met een FFFFFklank, zo lang als je kunt.
Doe je mond vervolgens dicht, en laat de lucht door je neus weer naar binnenstromen.
Merk je wat er gebeurt? In plaats van de adem te halen, komt hij moeiteloos naar je toe. De diepere boodschap? Adem haal je niet, adem is er. Dit geldt voor alles in het leven: je hoeft niet altijd te DOEN, je mag ook gewoon ZIJN.

Je krachtcentrum vinden
Ga rustig zitten op een stoel of op de grond en kijk eens of je je centrum kunt vinden, de plek in je lichaam van waaruit alles beweegt. Je kunt zachtjes naar voren of naar achter wiegen, of van links naar rechts. Of je kunt cirkelvormige bewegingen maken. Maak de beweging eerst groter, zo groot als je wilt. En dan langzamerhand en aandachtig weer kleiner. Je merkt misschien op dat de spieren in je onderbuik meedoen. Neem even de tijd om de energie in je onderbuik je voelen. Maak er contact mee, door de spieren in je onderbuik zachtjes aan te spannen. Je hebt je centrum gevonden!

Spanning loslaten
Stress kan overal in je lichaam gaan vastzitten, maar vijf lichaamsdelen springen eruit: je kaken, je werkbrauwen, je nek, je schouders en je onderrug/heupen. Hieronder per lichaamsdeel een oefening.

Kaken
Maak een gaapbeweging met je mond wijd open. Het gaat niet om de in-en uitademing, maar om de grote beweging van je mond. Doe de oefening zolang als goed voelt.

Werkbrauwen
Trek je wenkbrauwen een paar keer zo hoog mogelijk op en laat je dan weer zakken. Laat je oogleden meedoen: knijp ze samen en laat ze weer los. Doe de oefening zolang als goed voelt.

Nek
Ga me je kin naar je linkerschouder, rol dan rustig via je borstkas naar je rechterschouder. Hou je hoofd omlaag. Doe de oefening zolang als goed voelt.

Schouders
Adem in en trek je schouders op naar je oren. Adem uit en laat ze weer los. Doe de oefening zolang als goed voelt.

Heupen
Ga stevig staan met je voeten plat op de grond, je knieën iets gebogen. Maak rondjes met je heupen, eerst de ene kant op, dan de andere. Doe de oefening zolang als goed voelt.

Heb je naar aanleiding van deze oefeningen vragen of opmerkingen? Wil graag intensiever aan de slag, of heb je behoefte aan begeleiding? Ik help je graag verder! Stuur me een berichtje. Ik neem zo spoedig mogelijk contact met je op!